میل لنگ
میله منکسری است که محور اصلی ستون فقرات موتور را تشکیل میدهد ، بطور کلی همه قطعات ،بطور مستقیم یا غیر مستقیم نیروی خود را از میلنگ دریافت میکنند.
وظیفه اصلی میلنگ عبارت است از تبدیل حرکت رفت و برگشتی یا خطی پیستون و شاتون به حرکت چرخشی و دورانی.
وضعیت قرار گرفتن لنگ ها در انواع میل لنگ
تک سیلندر:اخلاف زاویه صفر درجه
دوسیلندرقرینه:اختلاف زاویه لنگ صفر درجه
دوسیلندرغیر قرینه:اختلاف زاویه لنگ 180 درجه
سه سیلندر:اختلاف زاویه لنگ 120 درجه
چهار سیلندر:اختلاف زاویه 180 درجه
پنج سیلندر:اختلاف زاویه 72 درجه
دلایل تعویض میل لنگ:
ایندر سایز شدن بیش از حد مجاز محورها
سوختن لنگ های ثابت و متحرک
بریدن یا ترک داشتن لنگ های ثابت و متحرک
تاب دیدگی و خمیدگی و پیچش بیش از حد
وجود خط و خش زیاد روی لنگهای ثابت و متحرک
از بین رفتن قوس کناره های لنگ های ثابت و متحرک
طریقه تشخیص راست گرد یا چپ گرد بودن میل لنگ
پیچ پولی میل لنگ به هر طرفی که سفت شود همان جهت،جهت چرخش میل لنگ است
شیارهای روغن برگردان ته میل لنگ در موتورهای مانند پیکان دولوکس ، که دور آن خلاف دور میلنگ است
شیب سوراخ روغن کانال میل لنگ که چنانچه میل لنگ را طوری گذاشته که دو عدد از لنگ های متحرک میل لنگ در نقطه مرگ بالا و دوتا در نقطه مرگ پایین قرار بگیرند و حال اگر شیب کانال روغن به سمت راست باشد میل لنگ راس گرد و اگر شیب کانال روغن به طرف چپ باشد میل لنگ چپ گرد است.
یاتاقان های موتور
در هر جایی که حرکت نسبی وجود دارد از یاتاقان استفاده میشود، این نوع یاتاقان را یاتاقانهای لغزشی استوانه ای یا ژورنال می نامند.
در میل لنگ دونوع یاتاقان وجود دارد
یاتاقان ثابت و یاتاقان متحرک
لایه های یاتاقان میل لنگ معمولا از حداقل 3 تا 5 جنس تشکیل شده است:
لایه های خارجی از فولاد تا خاصیت فنری داشته باشد
لایه های میانی از فلزات رنگین مانند مس می باشد تا خاصیت ضربه پذیری ، اختفای صدا و انتقال حرارت خوبی داشته باشد
لایه داخلی از بابیت وقلع و فلزات نرم بوده تا خاصیت لغزندگی داشته باشد
تشخیص صدای یاتاقان در هنگام روشن بودن موتور
یاتاقا ن های متحرک شاتون: در اول گاز دادن صدایش به صورت موقت قطع میشود.
یاتاقا ن های ثابت میل لنگ: در موقع گاز دادن ، گرما و کشیدن وایر شمع صدای آن قطع نمیشود.
شاتون یا دسته پیستون
وسیله ای است که نیروی حاصل از احتراق را از طریق پیستون به میل لنگ منتقل میکند .
شاتون از سه قسمت تشکیل شده:
سر شاتون چشم شاتون ساق شاتون
عیب های بوجود آمده در شاتون
گشاد شدن بوش شاتون: بوش نو توسط تراشکار تعویض می گردد.
بیضی یا دوپهن شدن سر شاتون : شاتون توسط تراشکار تراشیده شده تا به حالت دایره کامل درآید.
خم شدن شاتون:برای کنترل خمیدگی شاتون دو شافت یا میله به قطر چشم و سر شاتون تهیه و در شاتون قرار دهید
پیچش شاتون
بلندی شاتون با قدرت موتور نسبت مستقیم دارد، یعنی موتورهای شاتون بلند معمولا موتورهای قدرتی هستند و موتورهای شاتون کوتاه معمولا موتورهای سرعتی هستند. موتورهای شاتون کوتاه شتاب بیشتری در مقایسه با موتورهای شاتون بلند در ابتدای حرکت دارند.
گژن پین
پین مخصوص فولادی توخالی که روکش آن از جنس کرم است تا کاملا صاف و صیقلی باشد و وسیله درگیری پیستون با شاتون است تا یک حرکت لولایی و محکم وروان را بین دوقطعه بوجود آورد.
اتصال و درگیری گژن پین با پیستون و شاتون به 5 صورت انجام میشود
نوع شناور
نوع ثابت در شاتون
نوع ثابت در شاتون توسط پیچ و مهره قفل کننده در پیستون آلومینیومی
نوع ثابت در شاتون توسط پیچ و مهره قفل کننده در پیستون چدنی
نوع ثابت در پیستون
تشخیص عیب گژن پین در حالت موتور روشن
در صورت خوردگی و ساییدگی گژن پین یا خوردگی و ساییدگی محل قرار گیری گژن پین در پیستون و یا شاتون در موتور صدای لق لق کردن یا صدایی مانند ضربه ضدن دو فلز به همدیگر ایجاد میکند که در زمان سرد بودن موتور زیاد و با گرم شدن موتور کم یا قطع میشود .